Kostbare aandacht

Afwezig pak ik mijn telefoon, ik ben eigenlijk met iets anders bezig. Ik ontgrendel mijn scherm en open ‘n app. Gedachteloos scrol ik langs foto’s, filmpjes, teksten, artikelen en advertenties. Niets nieuws, omdat ik 5 minuten geleden nog op diezelfde app zat, te scrollen en te kijken naar andermans leven.

Nadat ik The Social Dilemma had gezien op Netflix, wist ik dat ik dit niet wilde. Deze documentaire kroop onder mijn huid en bleef daar een hele tijd zitten. Er komen technische experts aan het woord, die waarschuwen voor hun eigen creaties. Die uitleggen hoe apps worden bedacht en ontwikkeld en hoe deze continu worden verbeterd. Er wordt niet nagedacht wat goed is voor de mens, er wordt gedacht wat goed is voor het bedrijf. Wat goed is voor het bedrijf is dat jij zo veel mogelijk tijd op hun platform doorbrengt. Jouw aandacht is kostbaar. Hoe langer jij erop zit, hoe meer advertenties je ziet, hoe meer geld zij verdienen.

Tijdens het kijken krijg je sterk het gevoel dat je zelf niet meer de baas bent over je telefoongedrag. Zij hebben dit zo knap gedaan, dat je niet in de gaten hebt dat je enorm gemanipuleerd wordt. Je raakt verslaafd. Zodra je een melding krijgt, pak je je telefoon. Ongeacht waar je mee bezig bent. Zodra je iets hebt gepost, check je voor likes. Onze aandacht wordt continu opgeëist.

Ik herkende zoveel in deze documentaire. Ik heb er nu meer oog voor, het valt me op als ik het zelf doe en zie het vaker om mij heen gebeuren. Ben je lekker aan het kletsen, kijkt de ander op z´n telefoon. Zit je in ´n vergadering, kijkt er iemand op z´n smartwatch. Waar de mens is, is de smartphone in de buurt. Door The Social Dilemma heb ik meer begrip voor het telefoongebruik, ook naar mezelf toe. Ze maken je het echt heel moeilijk om je telefoon weg te leggen.

Om de controle weer terug te pakken besloot ik om apps te verwijderen. Instagram van mijn telefoon af en een appblocker installeren, zodat ik niet meer via Chrome naar Facebook kon surfen. Dat werkte. Ik moest iedere keer de laptop pakken om op Instragram of Facebook te kijken en dat is een extra drempel. Dat gaat niet gedachteloos en is niet zo makkelijk als je telefoon pakken. Ik merkte ook dat ik Instagram minder leuk vond. Die app is ontwikkeld voor op je telefoon en dat merk je.

Toen startte ik mijn blog. Het leek me handig om FB en Instagram weer op mijn telefoon te installeren, zodat ik eenvoudig mijn blogs kon delen op social media. En dat gaat ook makkelijk. Maar daarnaast open ik weer 20 keer op ´n dag Instagram, kijk ik veel vaker op FB dan me lief is en check ik te vaak of ik weer likes of reacties heb. Ik ben gezwicht. Het duurde even voordat ik dat in de gaten had.

Nu begin ik gewoon opnieuw. Ik ben op zoek naar een handige app (de ironie) die ervoor zorgt dat ik maar maximaal 2x op een dag ‘n app kan openen. Tot nu toe kan ik dit niet vinden, je kan alleen tijdslimieten instellen. Mij gaat het juist om het gedachteloos oppakken, niet om de hoeveelheid tijd. Als je binnen 30 sec. klaar bent, maar wel iedere 5 minuten de app opent, dan klopt er ook iets niet.

Ik blijf de balans zoeken. Tussen aanwezig zijn op social media en aanwezig zijn in het moment.

Foto van Bagus Hernawan via Unsplash